پالایشگاه نفت

 

     پالایشگاه نفت یک واحد صنعتی است که در آن نفت خام به مواد مفیدتری مانند سوخت جت و هواپیما، سوخت دیزل، بنزین، آسفالت و قیر، گاز مایع شده و بسیاری دیگر از فرآورده‌های نفتی تبدیل می‌گردد. پالایشگاه‌های نفت به طور معمول واحدهای صنعتی بزرگ و پیچیده‌ای می‌باشند که در آنها واحدهای مختلف توسط مسیرهای لوله کشی متعددی به هم پیوند داده شده‌اند.

     نفت به صورت خام یا فراورش نشده خیلی مفید نیست و به صورتی که از دل زمین بیرون آمده کاربرد چندانی ندارد. با اینکه نفت شیرین (با لزجت کم و نیز با گوگرد کم) به صورت تصفیه نشده در وسایل محرکه با قوه بخار به کار برده می‌شد، گازها و سایر محلول‌های سبک تر آن معمولاً داخل مخزن سوخت جمع شده و باعث بروز انفجار می‌گردید. غیر از مورد گفته شده برای استفاده از نفت برای تولید محصولات دیگر مانند پلاستیک، فوم‌ها و ... نفت خام به طور حتم باید پالایش گردد. فرآورده‌های سوختی نفتی در گستره وسیعی از کاربردها، سوخت کشتی، سوخت جت، بنزین و بسیاری دیگر موارد استفاده می‌شود. هر کدام از مواد فوق الذکر دارای نقطه جوشی متفاوت می‌باشند از این رو می‌توان آنها را توسط فرآیند تقطیر از همدیگر جدا نمود. از آنجائیکه تقاضای زیادی برای اجزای مایع سبک تر وجود دارد از این رو در یک پالایشگاه مدرن نفتی هیدروکربن‌های سنگین و اجزای گازی سبک در طی فرآیندهای پیچیده و انرژی بری به مواد با ارزش تری تبدیل می‌شوند. نفت به خاطر دارا بودن هیدروکربن‌هایی با وزن و طول‌های مختلف مانند پارافین، آروماتیک‌ها، نفتا، آلکن‌ها، دین‌ها و آلکالین‌ها می‌تواند در موارد متعددی مفید واقع گردد. هیدروکربن‌ها مولکول‌هایی با طول‌های متفاوت هستند که تنها از هیدروژن و کربن تشکیل شده‌اند، ساختارهای مختلف به آنها خواص متفاوتی می‌دهد. فن پالایش نفت در واقع عبارتست از جداکردن و بالابردن درجه خلوص اجزا تشکیل دهنده نفت از هم می‌باشد. همینکه اجزا از هم جدا گردیده و خالص شدند می‌توان ماده روغنکاری یا سوخت را به طور مستقیم روانه بازار مصرف کرد. می‌توان با ترکیب مولکول‌های کوچک‌تر مانند ایزوبوتان و پروپیلن و یا بوتیلن طی پروسه‌هایی همانند آلکالنین کردن یا دیمرازسیون می‌توان سوختی با اکتان موردنظر تهیه نمود. همچنین درجه اکتان بنزین را می‌توان طی فرآیند بهسازی توسط کاتالیزور بهبود بخشید که طی آن هیدروژن از هیدروکربن جداشده و هیدروکربن آروماتیکی تشکیل می‌گردد که درجه اکتان بسیار بیشتری دارد. تولیدات میانی برج جداکننده را می‌توان طی پروسه‌های کراکینگ گرمایی، هیدروکراکینگ و یا کراکینگ کاتالیزوری سیالی به محصولات سبک تری تبدیل نمود. مرحله نهایی در تولید بنزین ترکیب مواد هیدروکربن مختلف با درجه‌های اکتان متفاوت با همدیگر است تا به مشخصات محصول موردنظر دست یابیم. قنمه بجامعمولاً پالایشگاه‌های بزرگ توانایی پالایش از صدهزار تا چندین صدهزار بشکه نفت در روز را دارا می‌باشند. به دلیل ظرفیت بالای مورد نیاز، بسیاری از پالایشگاه‌ها به صورت دائم برای مدت طولانی از چندین ماه تا چندین سال بطور مداوم کار می‌کنند.

     پالایشگاه‌های نفت بسته به نوع خوراکی که بر مبنای آن طراحی شده اند دارای پیچیدگی‌های متفاوتی هستند که بر اساس آن میزان و نوع محصولات متفاوتی تولید می‌کنند. میزان سرمایه گذاری برای احداث یک پالایشگاه با پیچیدگی متوسط بین ۱۸ تا ۱۹ هزار دلار به ازای هر بشکه ظرفیت پالایش است و با افزایش درجه پیچیدگی گاه تا ۲۴ تا ۲۵ هزار دلار در هر بشکه سرمایه گذاری نیاز دارد.

حوزه فعاليت
	پالايشگاه‌هاي نفت كشور وظيفه فرآورش و توليد انواع فرآورده‌هاي نفتي، اعم از فرآورده‌هاي اصلي شامل گاز مايع، بنزين، نفت‌سفيد، نفت‌گاز، نفت‌كوره و فرآورده‌هاي ويژه شامل انواع روغن‌هاي موتور و صنعتي، گوگرد، حلال‌ها، قير و .‌.‌.‌ را دارا مي‌باشد. مجموعه پالايشگاه‌هاي كشور كه با استفاده از خدمات زبده‌ترين و باتجربه‌ترين نيروهاي تخصصي تجربه اداره واحدهاي پيچيده و گسترده را در طول بيش از 80 سال فعاليت دارد شامل موارد زير مي‌باشد:
	پالايشگاه‌هاي نفت موجود در كشور
	شرکت پالايش نفت آبادان شرکت پالايش نفت اصفهان شرکت پالايش نفت اراک شرکت پالايش نفت بندر عباس شرکت پالايش نفت تهران شرکت پالايش نفت تبريز شرکت پالايش نفت شيراز شرکت پالايش نفت کرمانشاه شرکت پالايش نفت لاوان
	فرآيند توليد در پالايشگاه‌هاي نفت
	واحد تقطير
	دستگاه‌هاي تقطير نفت خام، نخستين واحدهاي فراورش (پالايش) عمده در پالايشگاه هستند. تفکيک نفت خام در دو مرحله صورت مي‌گيرد، اول تفکيک جزء به جزء همه نفت خام در فشار اتمسفر و سپس ارسال باقيمانده دير جوش اين مرحله به دستگاه تفکيک ديگري که تحت خلاء عمل مي‌کند. بنابراين، نفت خام پس از حرارت در کوره در برج تقطير اتمسفري به فراورده‌هاي ديگر تفکيک مي‌شود. در برج تقطير در خلاء نيز باقيمانده برج تقطير اتمسفري به جريان نفت گاز خلاء و باقيمانده برج تقطير در خلاء تفکيک مي‌شود. باقيمانده برج خلاء را نيز مي‌توان در واحدهاي كاهش گرانروي، کک‌سازي و يا آسفالت‌زدايي براي توليد نفت کوره سنگين و يا خوراک واحد کراکينگ و يا مواد خام روغن روان‌سازي پالايش کرد.
	واحد تصفيه گاز‌مايع
	اين واحد، گازها و مايعات سبك توليدي واحدهاي تقطير در جو، تبديل كاتاليستي و آيزوماكس كه شامل مخلوطي از هيدوركربنهاي متان، اتان، پروپان، بوتان و پنتان ميباشد را جمع آوري و سپس به اجزاء تشكيل دهنده آن تفكيك مي نمايد. همچنين گازهاي سبك گوگرد دار به منظور تصفيه نهائي به واحد تصفيه گازترش فرستاده مي شود. گاز مايع مخلوطي از پروپان و بوتان است كه متناسب با فصول مختلف سال، تحت فشار و به صورت مايع نگهداري مي شود.
	واحد تبديل کاتاليستي
	اين واحد فرايندي براي بالابردن درجه آرام سوزي بنزين خام به منظور توليد بنزين موتور به کار گرفته مي‌شود. بدين ترتيب که نفتاي سنگين حاصل از واحدهاي تقطير و آيزوماکس به واحد يونيفاينر فرستاده ميشود و ناخالصي‌هاي گوگردي و ازت‌دار و سموم فلزي در مجاورت کاتاليزور گرفته شده و سپس در قسمت پلاتفرمر تحت فشار و دماي بالا برروي سطح کاتاليست عبورداده شده و بنزين بادرجه آرام سوزي بالا توليد مي گردد.
	واحد تصفيه نفت سفيد
	برش‌هاي مختلف حاصل از تقطير نفت خام از جمله نفت سفيد داراي ناخالصي‌هايي مانند: هيدروکربورهاي غير اشباع ، ترکيبات اکسيژنه (اسيدهاي نفتني و ترکيبات آسفالتي)، ترکيبات گوگردي (سولفونه و سولفوره) و ازته و همچنين ناخالصيهاي فلزي مي‌باشد. اين ناخالصيها علاوه بر اينکه از مرغوبيت محصولات مي کاهند، باعث خوردگي دستگاه‌هاي مورد استفاده مي‌گردند. در بسياري از موارد، لازم است که اين ناخالصي‌ها از محصولات حذف گردند تا به مواد با ويژگي‌هاي استاندارد و قابل مصرف تبديل گردند.
	واحد تصفيه نفت گاز
	اين واحد جهت تصفيه نفت گاز و گرفتن تركيبات گوگردى و نيتروژن از محصول نفت گاز مي‌باشد.
	واحد آيزوماكس
	وظيفه آيزوماكس تبديل نفت گاز موم دار برج تقطير در خلاء به فراورده هاي مفيدي نظير بنزين، نفت سفيد و نفت گاز سبك است. نفت سفيد و نفت گاز دستگاه آيزوماكس بسيار مرغوب است و پس از اختلاط با نفت سفيد و نفت گاز دستگاه تقطير به صورت محصول نهائي عرضه مي‌شود. هيدروژن مورد نياز اين دستگاه از طريق واحد هيدروژن سازي تهيه مي‌شود.
	واحد كاهش گرانروي
	ته مانده سنگيني كه از پائين برج تقطير در خلاء بدست مي آيد داراي گرانروي زياد است و قابل عرضه مستقيم به عنوان سوخت نفت كوره نيست. به همين دليل ته مانده برج تقطير در خلاء به واحد كاهش گرانروي ارسال و در كوره گرم مي‌شود تا مولكولهاي سنگين در اثر حرارت شكسته شده و به مواد سبك تر و گاز تبديل شود.
	واحد توليد گوگرد
	اين واحد به منظور تصفيه گاز‌هاي حاوي هيدروژن سولفوره (گاز ترش) بوده كه در اين بخش گازهاي توليدي واحدهاي پالايشي ، تصفيه و گوگرد توليد و گاز شيرين به سيستم گاز سوخت هدايت مي‌شود.
	شکل 1 واحدهاي عملياتي معمول در يک پالايشگاه نفت
	مصرف انرژي در پالايشگاه‌ نفت
	مصرف انرژي در پالايشگاه نفت مرتبط با درجه پيچيدگي انرژي آن مي‌باشد و اين انرژي مصرفي شامل سوخت مصرفي و برق خريداري شده از شبكه است كه در دو سطح مي‌تواند مورد بررسي قرار گيرد.
	شکل 2 مصرف انرژي در پالايشگاه نفت و موازنه آن
	موازنه انرژي سطح 1 (موازنه انرژي كلي)
	بر اساس برق و سوخت ورودي به پالايشگاه انجام مي‌گيرد.
	موازنه انرژي سطح 2 (موازنه انرژي واحد به واحد)
	بر اساس سوخت، بخار و برق مصرفي هر واحد و ميزان تلفات توليد برق و بخار انجام مي‌گيرد.
	پتانسيل صرفه‌جويي در مصرف انرژي پالايشگاه‌هاي نفت
	پالايشگاه‌هاي نفت موجود در كشور با انجام راهكارهاي بهينه‌سازي مصرف انرژي، پتانسيل كاهش 30 درصدي در مصرف انرژي را دارا مي‌باشند.
	راهكارهاي بهينه‌سازي مصرف انرژي در پالايشگاه‌هاي نفت
	بهبود پيش‌گرمايش نفت‌خام، نصب سامانه پيش‌گرمايش هوا در كوره‌ها، نصب سامانه بازيافت حرارت بر روي كوره‌هاي فاقد بخش جابه‌جايي (WHB)، نصب سامانه توليد همزمان برق و حرارت (نيروگاه سيكل تركيبي)، جايگزيني موتور به جاي توربين در برخي واحدها به منظور جلوگيري از توليد بخار مازاد، نصب سامانه پيش‌گرمايش آب بويلرها، نصب مبدل‌هاي صفحه‌اي با راندمان بالا در واحدهاي تبديل كاتاليستي، افزايش دماي خوراك واحدهاي آيزوماكس با استفاده از فناوري  Pinch يا Heat Pinch، جايگزيني واحد PSA با واحدهاي تصفيه آمين موجود در واحدهاي توليد هيدروژن،‌ احداث واحدهاي بازيافت گازهاي ارسالي به مشعل و ارسال آنها به سيستم سوخت پالايشگاه‌ها.

 

     صنایع ایران با وجود كادر مهندسي بسيار قوي ،‌تجهيزات توليدي تخصصي و انحصاري ، تعهد و التزام پرسنل و مديريت شركت به امر كيفيت و تحويل به موقع ، همكاري با توليد كنندگان معتبر داخلی ، وجود شبكه گسترده فروش و خدمات باعث گرديد اين شركت در مدت فعاليت چند ساله خود در زمینه های زیر سر بلند از انجام كليه سفارشات در يافتي ، نامي نيك از تلاش صنعتگر ايراني در صنایع داخلی بر جاي بگذارد.

 

     - ارائه خدمات مشاوره در زمینه های  مختلف صنایع ( برندینگ, طراحی لوگو, چاپ و تبلیقات )

     - مطالعات مکان یابی و مطالعات بازارهای هدف صنایع

     - مطالعات امکان سنجی و طرحهای توجیهی صنایع

     - طراحی و احداث واحدهای صنایع ( تاسیسات و ابنیه )

     - اصلاح, ارتقاء و تامین تجهیزات و ملزومات واحدهای صنایع

    - تامین و تدارک کلیه لوازمات صنایع ( ابزارآلات, ملزومات ایمنی, ماشین آلات صنعتی, ماشین سازی, برق, الکترونیک, اتوماسیون صنعتی, انرژیهای نو و پاک )

     - همکاری آموزشی و مشاوره ای در طراحی و پیاده سازی واحدهای صنایع ( صدور کلیه گواهینامه های استاندارد بین المللی ISO )

     - فن آوری اطلاعات و ارتباطات واحدهای صنایع ( سخت افزار, نرم افزار, سیستم های جامع و خدمات اینترنت, طراحی وب سایت, شبکه و سیستم های مدیریت CRM ) 

     - مشاور بانکی و سرمایه گذاری واحدهای صنایع

     - تامین مالی

      ما به دنبال ايجاد فرصت هاي جديد  براي کسب و کار شما هستيم, فرصت هاي کسب و کار نبايد از دست بروند، در دسترس بودن اطلاعات جامع و بروز کسب و کار مي تواند به تحولي مثبت در فضاي کسب و کار شما بينجامد, براي شروع  و اثبات عملي اينکه ما هواي شما را داريم با ما تماس بگيريد.

                                                                                                                                                               صنایع ایران